Konut kredisinde ödemeleri sadece faiz oranı değil, dosya masrafı, ekspertiz ücreti, konut ve yaşam sigortası ile DASK gibi ek kalemler de belirliyor. Ek masraflar arasındaki fark 3 bin YTL'yi geçebiliyor.

Konut kredisi pazarı büyüdükçe, bankalar arasındaki faiz indirimi yarışı da hız kazandı ve faiz oranı yüzde 1'in altına düştü. Ancak bu faiz indirimleri 'sanal' bir indirim olmaktan öteye gidemiyor, çünkü bankalar faiz oranına bağlı olarak değişen ödemeler dışında dosya masrafı ve ekspertiz ücretlerini peşin alıyor. Böylelikle, bankalar bu ek masrafların oranını yüzde 3.5'a kadar çıkararak kredi alan vatandaşlardan 'gizli faiz' alıyorlar. Dosya masrafı istenilen kredi oranının binde 5'inden başlayıp, yüzde 3.5'e kadar çıkabiliyor. Ekspertiz ücreti ise evin büyüklüğüne ve konumuna göre 150 YTL ile 400 YTL arasında değişiyor. Dolayısıyla, dosya masrafı ve ekspertiz ücreti de eklenince, aynı faizi uygulayan 2 bankaya yapılacak toplam ödeme arasında 1600 YTL'ye varan bir fark doğmuş oluyor. Buna ek olarak, her yıl yenilenen konut sigortası, DASK yaptırmak zorunlu. Ayrıca, bazı bankalar hayat sigortası da yaptırdıkları için, ek masraf kalemlerinin sayısı 5'e çıkabiliyor.



YÜZDELER DEĞİŞİYOR
Konut kredisi rekabeti kızışırken, bankalar faiz oranları kadar diğer kalemlerin ücretlendirilmesindeki yüzde oranını da değiştiriyor. Örneğin, 2005 yılının 2'nci çeyreğinde dosya masrafı olarak belirlenen yüzdelerle bugün uygulanan yüzdeler arasında da fark var. Bazı bankalar faiz oranlarını düşürüp bu yüzdeleri artırırken, bazıları da yüksek faiz oranlarına karşın ek masraflarda uyguladıkları düşük yüzdeyle rekabet gücünü artırmayı hedefliyor. Bunlara eklenen bir diğer ödeme kalemi de, kredi almak isteyen vatandaşın konut sigortası ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) sigortası yaptırması zorunluluğundan doğuyor. Her sene yenilenmesi gereken bu sigorta, yıllık yaklaşık 200-250 YTL'lik ödeme anlamına geliyor. Ayrıca, bazı bankalar kredi alacak vatandaşa hayat sigortası yapıyor. Böylece, vatandaşın her yıl ödemesi gereken bir kalem daha ortaya çıkıyor.

AYNI GÜN 2 İNDİRİM
Türkiye'de 2001 yılında yaşanan krizin ardından konut kredisi faiz oranı yüzde 5.50 seviyesindeydi. Bu oran 2002 yılının sonunda yüzde 3.65, 2003 yılının sonunda yüzde 2.40, 2004 yılının sonunda yüzde 2.10 düzeyine kadar geriledi. Bu yıl da, mortgage sisteminin 2006'da hayata geçmesi beklentisiyle bankalar arasındaki faiz indirme yarışı arttı. Hatta, aynı gün içinde faizi 2 kez indiren banka bile oldu.