Her cins zeminde tünel kazısı yapılması gerektiğinde patlayıcı madde kullanılması, her türlü iksa (buvasaj) ve aydınlatmanın yapılması, gerekli emniyet tertibatının alınması, kazının taşıtlara yükletilmesi nihai ortalama 100 m.mesafeye kadar taşınması ve boşaltılması, depo veya dolguya serilmesi, kazı yeri ile depo veya dolgunun düzeltilmesi için gerekli her türlü işçilik, malzeme ve zayiatı, makina, alet ve edevat giderleri ile müteahhit kârı ve genel giderler karşılığı dahil (yalnız kazıdan çıkan malzemenin tünel içinde ve dışında taşınması, vantilasyon zammı, tünel uzunluk zammı, su zammı ve dolguya konulan kazı malzemesinin sulanması ve sıkıştırılması ücret ve masrafları hariç), m3 tünel kazı fiyatı;ÖLÇÜ:Ödeme hattı içinde bilfiil kazılan ve taşınmış olan kazı hacmi, ödeme hattı içinde kalan alan ile hafriyat yapılmış olan tünel uzunluğu çarpılarak bulunur.NOT:(1) Hiç bir şekilde iksa yapılmadan geçilen tünel kesimlerinde, tünel kazı birim fiyatı olarak Poz. No. 32.001/D ile tanımlanan birim fiyatın %70'i ödenir.(2) Projesinde ve şartnamesinde başka şekilde belirtilmediği takdirde kalıcı iksasız ve tecritsiz geçilen kesimlerde daimi kaplama betonunun teorik dış hattına proje hattı ve buna 10 cm. mesafe ile muvazi olan nazari hattın rötret üstündeki kısmına da ödeme hattı denir.Geçici iksa ile geçilen tünel kısımlarında da bu tarif uygulanır. Daimi profil iksa, püskürtme betonu ile yapılan iksa ve püskürtme betonu ve kaya bulonu ile yapılan iksa tipine göre ödeme hattı sınırları tip projelerinde gösterilmelidir.Bu sınırlar, hiç bir gerekçe ile değiştirilemez. (3) Proje hattı ile ödeme hattı arasındaki kısmın gerek kazısı gerekse inşaası sırasında kâgir, beton veya blokajla doldurulması masrafları müteahhide ödenir. Akıntı, çöküntü, heyelan ve lağımlardan veya diğer sebeplerden dolayı ödeme hattı dışında husule gelecek fazla kazı ve boşlukların şartnamesine, idarenin direktiflerine uygun bir şekilde kâgir, beton veya blokajla sıkıştırılarak doldurulması masrafları müteahhide aittir ve müteahhit böyle gerekçeleri ileri sürerek birim fiyatın değiştirilmesiniveya ilave bir ödeme yapılmasını talep edemez.Sadece jeolojik nedenlerle meydana geleceği önceden tahmin edilemediği gibi,önlenmeside mümkün olmayan göçükler teknik şartname esasları dahilinde ödenir.Bu tip haller bahane edilerek, tünel kazı birim fiyatının değiştirilmesi talep edilemez. (4) Tünel içerisinde geçici iksa malzemesi bırakılmayacaktır. Bırakıldığı takdirde, bu malzeme için hiçbir bedel verilmeyecektir.(5) Tünel inşaatı ve kazısı sırasında su hücumu grizo gibi sebeplerle vaki olacak zarar ve ziyan için müteahhit bir talepte bulunamaz.(6) Yan galeri ve bacanın açılmasını İdare isteyebilir. Bu şekilde açılacak yan galeri veya bacanınfiyatı tünel fiyatları ve zamları ile ödenir. Yalnız şakuli bacadan çıkacak beher m3 hafir malzemesine bu şakuli nakliyeye karşılık olmak ve başkaca hiçbir zamma tabi olmamak ve tesiretmemek şartıyla baca irtifaını (50) misli ufki mesafeye tekabül eden bir taşıma bedeli verilir.(7) Açık tünel için bu birim fiyat uygulanmaz.(8) Kazı kesit alanı : Ödeme hattı içindeki alandır.(9) Tünel kazılarına hiçbir şekilde kazı klasları uygulanmaz.